درست خوردن در دوران بارداری اهمیت زیادی دارد.زیرا رشد و تکامل جنین شما وابسته به تغذیه شما در دوران بارداری است. عبارت " غذا خوردن بجای دونفر" کاملا درست نیست. درست خوردن در بارداری به معنی زیاد خوردن در بارداری نیست. اما شما باید متعادل، متناسب و متوازن بخورید تا همه مواد مغذی مورد نیاز بدنتان تامین شود.

بهترین تغذیه در دوران بارداری  باعث وزن گیری مناسب شما در دوران بارداری میشود. مواد مغذی که ممکن است در دوران بارداری دچار کمبود این ریز مغذی ها شوید: آهن، فولات،B12، ویتامین A و ویتامینD . اغلب زنان در دوران بارداری دچار کم خونی آهن میشوند که این کم خونی اغلب باعث کم وزنی کودکان در هنگام تولد میشود. مهم است که در دوران بارداری رژیم غذایی متعادل داشته باشید. درباره بهترین رژیم غذایی ماه اول بارداری بیشتر بخوانید.

بهترین تغذیه در دوران بارداری 

هر مادر باردار برای داشتن بهترین تغذیه در دوران بارداری باید هرم غذایی دوران بارداری را بشناسد. با اجزای آن آشنا شود .هر مادر سالم و باردار باید در طول روز حداقل از هریک از واحدهای غذایی زیر مصرف کند.

هرم غذایی در مادران باردار

هر مادر سالم و باردار باید در طول روز حداقل از هریک از واحدهای غذایی زیر مصرف کند

در این هرم غذایی باید 5 گروه غذایی اصلی در طول روز توسط مادر باردار مصرف شود:

گروه اول : نان وغلات. روزانه 9 واحد باید از این گروه مصرف شود که هر واحد حدود 30 گرم است.

گروه دوم:سبزیجات: 3.5 واحد باید در روز مصرف شود. هر واحد تقریبا 100 گرم است.

گروه سوم: میوه ها: روزانه 2 واحد باید مصرف کند. هر واحد 100 گرم است. 

گروه چهارم:شیر و لبنیات: باید روزانه 5 واحد مصرف کند.

گروه پنجم:گوشت و ماکیان: روزانه 2 واحد پروتئن حیوانی+1 واحد پروتئین گیاهی (حبوبات) که هر واحد حدود 30 گرم میشود.

گروه متفرقه: مصرف روغن ها محدود و 6 واحد در روز که حدود 5گرم در هر واحد میشود. گروه قندها حدود 4 واحد و هر واحد 5 گرم است.

هر واحد غذایی در هر گروه بصورت زیر تعریف میشود:

گروه کربوهیدرات:

30گرم انواع نان = یک کف دست ( یک مربع بابعاد 9*9 سانتیمتر مربع ) نان سنگک یا نان بربری = سه کف دست لواش = دو کف دست تافتون = 30گرم نان جو = 30 گرم نان تست = 30 گرم نان همبرگری یا نان باگت ( بعد از کشیدن وزن خمیرش دور ریخته شود) = 25 گرم نان سوخاری = ½ لیوان نخود سبز تازه یا کنسرو = ½ لیوان پوره سیب زمینی = 5/1 عدد ساقه طلایی = یکعدد سیب زمینی آب پز باندازه یک نارنج 100 گرمی = ذرت ½ لیوان = بلال یک عدد = 5/2 قاشق غذاخوری = 3 عدد بیسکویت معمولی ( مادر یا پتی بر) = برنجک 5/1 لیوان = ½ لیوان حبوبات پخته = 3 قاشق غذاخوری جوانه گندم = باقلا سبز پخته ½ لیوان = جو پوست کرده ½ لیوان = بلغور گندم ½ لیوان = ½ لیوان ماکارونی پخته بدون گوشت

گروه لبنیات :

هر 1لیوان شیر کم چرب = 1لیوان ماست کم چرب = 2لیوان دوغ کم چرب

گروه چربی:

یک قاشق مربا خوری روغن زیتون = 1 قاشق مربا خوری روغن جامد = دو عدد مغز گردو = 5 عدد زیتون سبز = 6 عدد پسته یا بادام = 1 قاشق مرباخوری سس مایونز یا کره

گروه قند:

یک قاشق مرباخوری مربا = یک قاشق مرباخوری عسل = یک قاشق مرباخوری شکر= یک عدد گردو کوچک = یکعدد خرما = 10 عدد نقل کوچک = 3/2 قاشق غذاخوری کشمش = 2 عدد حبه قند کوچک = 8 عدد توت خشک = نصف ساقه طلایی = یک عدد بیسکویت مادر یا پتی بر

گروه گوشت:

30گرم گوشت = یک تکه گوشت خورشتی باندازه دو بند انگشت = یکعدد تخم مرغ پخته = یک برش کالباس 15 گرمی = یکعدد سوسیس کوکتل کوچک 22 گرمی = 30 گرم پنیر = 75 گرم ماهی باندازه نصف نوار کاست = 1،5 قاشق غذاخوری سر خالی تن ماهی روغن گرفته

گروه چربی:

یک قاشق مربا خوری روغن زیتون = 1 قاشق مربا خوری روغن جامد = دو عدد مغز گردو = 5 عدد زیتون سبز = 6 عدد پسته یا بادام = 1 قاشق مرباخوری سس مایونز یا کره

گروه میوه:

یکعدد سیب کوچک با پوست (120 گرمی ) = یکعدد پرتغال کوچک ( 150 گرمی) = دو عدد نارنگی کوچک ( 240 گرم ) = دو عدد خرمالو متوسط = یکعدد کیوی ( 100 گرم) = موز کوچک نصف یکعدد ( 120 گرم ) = انبه کوچک نصف یکعدد = 2 عدد آلو زرد = یک خوشه کوچک انگور ( 90 گرم ) یا 7 حبه انگور  درشت = 2 عدد سیب گلاب = یک انار کوچک = هندوانه یا توت فرنگی ( یک لیوان ) = یک عدد هلو کوچک = انجیر ( 2 عدد ) =  آلبالو یا شاتوت 4/3 لیوان یا 240 گرم = یکعدد شلیل متوسط = یک قاچ باریک ( 300 گرم ) خربزه = یک برش طالبی معادل  4/1 طالبی ( 300 گرم ) = 10 عدد گوجه سبز کوچک یا چاقاله بادام کوچک = گلابی کوچک یک عدد = یک لیوان توت تازه سفید = آناناس تازه 4/3 لیوان ( 150 سی سی ) = گریپ فروت نصف عدد = 12 عدد گیلاس = هلو انجیری یکعدد متوسط

هر یک واحد میوه را میتوانید با میوه های خشک زیر جایگزین کنید :

3 عدد خرما = 2 قاشق غذاخوری کشمش = 1،5 عدد انجیر خشک بزرگ = 4 عدد برگه زرد آلو = 4 حلقه سیب خشک شده

هر یک واحد میوه را میتوانید با آب میوه های زیر جایگزین کنید :

یک واحد میوه = نصف لیوان آب پرتغال = نصف لیوان آب گریپ فروت = نصف لیوان آب آناناس = نصف لیوان آب سیب = 3/1 لیوان آب انگور یا آب آلبالو

غذاها و نوشیدنی های غیرمجاز در دوران بارداری:

تعدادی از غذاها در دوران بارداری شما را بیمار می کند و یا باعث ناخوشی شما می شود. دراینجا غذاها و نوشیدنی های غیرمجاز را به شما معرفی می کنیم:

1. خوردن تخم مرغ نیم پخته و یا خام ( تخم مرغ را در دوران بارداری باید کاملا بصورت پخته مصرف میشود)
2. خوردن گوشت،مرغ و ماهی  بصورت خام و یا نیم پخته. در مورد ایمنی و پخت صحیح در بارداری بیشتر بدانید.
3. شیر و یا ماست غیرپاستوریزه
4. در مورد خوردن غذای خارج از منزل مراقب باشید. میوه و یا آب میوه بیرون را با حتیاط بخورید.
5. الکل را به محض اینکه فهمیدید باردار هستید قطع کنید.مصرف متوسط تا کم الکل نیز در بارداری ضرر دارد.

مواد مغذی مورد نیاز و ضروری در دوران بارداری

ویتامین ها و املاح مورد نیاز

با داشتن رژیم غذایی معمول تمام ریزمغذی های مورد نیاز به بدن مادر و جنین میرسد. اما برخی از ویتامین ها واملاح برای بدن مادر ضروری تر هستند که در اینجا باهم بررسی خواهیم کرد:

1-پروتئین

چرا پروتئین بخورم؟ برای رشد و تکامل جنین ضروری است. مقدار پروتئین را در بین وعده غذایی توزیع کنید.

مقدار توصیه شده:75 گرم در روز

منابع: شیر، تخم مرغ، ماهی،گوشت، حبوبات و سویا

در افرادی که گیاهخوار هستند این منابع شامل: لوبیا، عدس، نخود و لوبیاست.

2-کلسیم

چرا کلسیم بخورم؟ برای تکامل استخوانهای جنین ضروری است.

مقدار توصیه شده:1200 میلی گرم در روز

منابع:شیر، گل کلم، سبزیجات برگ سبز و سویا

3-آهن

چرا آهن بخورم؟ برای تولید هموگلوبین، عملکرد عروق خونی، کمبود آن باعث کم خونی می شود.

مقدار توصیه شده:25 گرم در روز

منابع:گوشت،سبزیجات برگ سبز،عدس، حبوبات

4-فولات

چرا فولات بخورم؟ برای جلوگیری از نقص سیستم عصبی در جنین

مقدار توصیه شده: 600 میکرو گرم در روز

منابع:اسفناج،کلم بروکلی، تخم مرغ،لوبیا،مارچوبه

5-ویتامین A

چرا ویتامین A بخورم؟ برای تکامل بینایی و تقویت سیستم ایمنی

مقدار توصیه شده: 800 میکروگرم در روز

منابع:ماهی، گوجه فرنگی،مرکبات،هویج،انبه،تخم مرغ،شیر،سیب زمینی شیرین، سبزیجات برگ سبز

6-ویتامین B12

چرا ویتامین B12 بخورم؟ برای کمک به کم خونی و جلوگیری از سیستم نقص عصبی جنین

مقدار توصیه شده:1.2 میکرو گرم در روز

منابع:شیر، غلات غنی شده و تخم مرغ

7-ویتامین D

چرا ویتامین D بخورم؟ برای رشد و تکامل برای استخوان بندی

مقدار توصیه شده:400 واحد در روز

منابع:شیر غنی شده، ماهی، تخم مرغ و نور خورشید

8-ید

چرا ید بخورم؟ برای رشد و تکامل

مقدار توصیه شده: 200 میکروگرم در روز

منابع:نمک ید دار، تخم مرغ، ماست، پنیر، شیر، پنیر و ماهی

یک نمونه رژیم غذایی مادر باردار 

صبح زود:ساعت 6 تا 7 صبح

1 لیوان شیر + 2 عدد نان تست

صبحانه: ساعت 8 تا 9 صبح

1بشقاب خیار و گوجه خردشده+1عدد گردو+2 قوطی کبریت پنیر2 کف دست نان سنگگ

میان وعده صبح: ساعت 11 صبح

اکاسه ماست +مغزیجات+میوه

ناهار: ساعت 1 تا 2 ظهر

یک بشقاب سالاد+ یک بشقاب سبزیجات پخته+200 گرم ماهی+15 قاشق غذاخوری سبزی پلو+1 عدد خرما

میان وعده عصر: ساعت 5

2 واحد میوه+1لیوان شیر

شام: ساعت 7 تا 8 شب

یک سینه مرغ+ یک بشقاب سبزیجات پخته+یک لیوان ماست+3 کف دست نان سنگگ+یک بشقاب سالاد

قبل از خواب:ساعت 10 شب

یک لیوان شیربادام+ 1 عدد میوه

منبع: تغذیه دوران بارداری